Gwreiddiau dwfn

Gwreiddiau dwfn ~ Deep roots

Gwreiddiau Dwfn / Mawrth Oer Ar Y Blaned Neifion - Super Furry Animals

————— ————— ————— ————— ————— ————— —————

Rydw i'n bob amser wedi cael fy niddordeb mewn iaith, o ble mae geiriau'n dod, sut maen nhw'n newid ayyb.  Oherwydd fy mod i'n ysgrifennu rhywbeth bach yn Gymraeg bob dydd rydw i'n byth yn edrych ar Gymraeg a Saesneg gyda'i gilydd. Weithiau dydy'r Gymraeg yn edrych fel y Saesneg o gwbl, ond os rydw i'n edrych yn fwy dwfn weithiau rydw i'n gallu ffeindio'r gwreiddiau yn Lladin ac yn gweld sut mae'r geiriau wedi cymryd llwybr gwahanol yn y ddwy iaith.

Er enghraifft, dydy'r gair 'Eglwys' yn Gymraeg ddim yn edrych fel 'Church' o gwbl. Ond 'Eglwys' yn dod o'r Lladin 'ecclēsia' (“church”) ac yn Saesneg rydyn ni'n cael 'Ecclesiastic' (offeiriad). Yn Gymraeg, 'Cathedral' yw 'Eglwys Gadeiriol' (Eglwys gyda 'Cadair', yn golygu’r 'Cadair yr Esgob').  Yn Lladin, 'Cathedra' yn golygu 'Cadair'. Felly 'Cathedral' ac 'Eglwys Gadeiriol' y ddau yn golygu lle crefydd gyda chadair (neu 'gorsedd').

Felly rydw i'n meddwl ei fod e'n helpu fi deall Cymraeg os rydw i'n edrych ar y geiriau trwy gyfrwng Ladin a dau mil flwyddyn o hanes yr ieithoedd.

————— ————— ————— ————— ————— ————— —————

I've always been interested in language, where words come from, how they change etc. Because I write something little in Welsh every day I always look at Welsh and English together. Sometimes Welsh doesn't look like English at all, but if I look deeper sometimes I can find the roots in Latin and see how the words have taken a different path in the two languages.

For example, the word 'Eglwys' in Welsh doesn't look like 'Church' at all. But 'Church' comes from the Latin 'ecclēsia' ('church') and in English we have 'Ecclesiastic' (priest). In Welsh, 'Cathedral' is 'Eglwys Gadeiriol' (Church with a 'Chair', meaning the 'Bishop's Chair'). In Latin, 'Cathedra' means 'Chair'. So 'Cathedral' and 'Eglwys Gadeiriol' both mean a religious place with a chair (or 'throne').

So I think it helps me understand Welsh if I look at the words through the medium of  Latin and two thousand years of language history.